Oosterscheldekering tot het uiterste getest

Renovatie

In de komende decennia zullen steeds meer onderdelen van de Oosterscheldekering, zoals de 124 bewegingswerken (waaronder de cilinders die de schuiven aandrijven), 124 zijaanslagen (rubberen stootkussens tussen de schuiven en pijlers), en uiteindelijk ook de 62 schuiven, moeten worden vernieuwd of vervangen. Dit vergt op termijn investeringen van honderden miljoenen euro’s, maar zorgt ervoor dat de kering het achterland ook in de toekomst blijft beschermen.

Bron: Michiel Wijnbergh, Rijkswaterstaat

Voldoen aan moderne veiligheidseisen

Als onderdeel van de renovatie worden de oorspronkelijke ontwerpen opnieuw bekeken om na te gaan of alle onderdelen nog voldoen aan moderne overstromingsveiligheidseisen, zoals vastgelegd in de Omgevingswet (voorheen Waterwet), en in het licht van de hedendaagse kennis over onder andere zeespiegelstijging. Een nauwkeurig herontwerp vraagt gedetailleerde kennis van de krachten waaraan de kering onder verschillende omstandigheden wordt blootgesteld.

Daarom voert Deltares testen uit met een schaalmodel om onder gecontroleerde condities precies te onderzoeken welke waterkrachten op de meest beïnvloede delen van de kering inwerken, waaronder de schuiven. Waar in werkelijkheid de schuiven van de Oosterscheldekering tot aan 480 ton wegen, is het gewicht van de modelversie van de hoogste schuif – schaal 1:40 – net geen 25 kilo.

“Voortbouwend op de geweldige expertise die oorspronkelijk is toegepast voor het ontwerp van de Oosterscheldekering, zetten Rijkswaterstaat en Deltares de kennis en de schaalmodeltechnieken van vandaag in om de prestatie van het keringsontwerp te maximaliseren.” – Martijn de Jong, expert bij Deltares

Onderzoek in twee gespecialiseerde meetfaciliteiten

De schaalmodeltesten worden uitgevoerd in twee gespecialiseerde meetfaciliteiten. In het Atlantic Basin van Deltares, een golf- en stromingsfaciliteit van 9 x 75 meter, worden golven die loodrecht op de kering binnenkomen en de invloed van stroming gemeten. In die meetfaciliteit zal de kering ook worden onderworpen aan extreem hoge Noordzee-waterstanden, als weergave van mogelijke toekomstige situaties inclusief zeespiegelstijging. Deze testen zijn gepland tot midden januari 2025.

In een tweede serie testen, die plaatsvinden in het Delta Basin van Deltares (50 x 50 meter), worden golven onder een andere hoek gemeten, zonder stroming. Deze testen zijn gepland van eind januari 2025 tot eind maart 2025. Door de gegevens uit beide testseries te combineren, ontstaat een compleet overzicht van de meetomstandigheden.

Deze data dient als input voor de ontwerpvraagstukken, de operationele inzet van de Oosterscheldekering en voor vraagstukken over de inzet van de kering in de verdere toekomst. Om de gegevens goed te kunnen gebruiken en tot eindconclusies te komen, zullen experts van Deltares na het modelonderzoek deskstudies uitvoeren om de meetresultaten te analyseren en te vergelijken met bestaande rekenmodellen. Deze studies zijn gepland van april 2025 tot november 2025.

Deltares expert Arne van der Hout aan het werk bij het schaalmodel. Bron: Rinske Fokkema, Rijkswaterstaat

Een veilige, toekomstbestendige Oosterscheldekering

De resultaten van de modelproeven dragen bij aan een veilig, accuraat en efficiënt ontwerp voor de aanstaande renovaties. Door de inzichten in de mogelijke effecten van zeespiegelstijging mee te nemen, kan de Oosterscheldekering nog vele decennia inzetbaar blijven om Zeeland te beschermen tegen hoog water.

“Het is een mooie uitdaging om samen met de specialisten van Rijkswaterstaat en Deltares een klein stukje van de geschiedenis te kunnen schrijven en te komen tot een optimale inzet van de Oosterscheldekering, nu in en de toekomst.” – Jesse Simonse, Rijkswaterstaat