Hoe zorgen we ervoor dat warmtepompen en andere klimaatsystemen voor woningen en kantoorpanden altijd optimaal presteren, ook tijdens extreme weersomstandigheden? Het is een van de vragen die centraal staan in het Delft Bouwinnovatie lab van TNO. Het nieuwe lab op de TU Delft Campus werd op 6 oktober geopend door Tim van der Hagen (voorzitter college van bestuur en rector magnificus TU Delft), burgemeester van Delft Marja van Bijsterveldt, Paul de Krom (CEO TNO) en Doekle Terpstra (voorzitter Techniek Nederland).
Het lab biedt onderdak aan geavanceerde onderzoeksfaciliteiten om innovaties te ontwikkelen en onderzoek te doen op het gebied van bouwmaterialen, klimaatsystemen en constructies. Het huisvest onder meer het Heat Pump Application Centre een unieke faciliteit met klimaatkamers – de eerste in zijn soort in Europa – waar warmtepompen, ventilatiesystemen met warmterugwinning onder nagebootste praktijkomstandigheden, via het zogenaamde “hardware-in-the-loop-principe”, worden getest. Daarbij kunnen ook isolatie, ventilatie en het gedrag van bewoners worden gesimuleerd.
Foto TNO: Vlnr. Machteld de Kroon (directeur TNO-unit Bouw, Infra & Maritiem; Marja van Bijsterveldt (burgemeester van Delft); Doekle Terpstra (voorzitter van Techniek Nederland); Paul de Krom (CEO TNO); Tim van der Hagen (voorzitter college van bestuur en rector magnificus TU Delft)
Samenwerking
Tim van der Hagen, voorzitter college van bestuur en rector magnificus TU Delft: “Wij zijn als universiteit ontzettend blij met de opening van het Bouwinnovatie Lab op de TU Delft Campus en de unieke faciliteiten die baanbrekend onderzoek en innovatie mogelijk maken. Als TU Delft geloven we in de kracht van samenwerking. Deze locatie biedt de verschillende partijen een uitstekende plek om samen vorm te geven aan oplossingen voor belangrijke maatschappelijke thema’s die iedereen in de samenleving raken.”
Marja van Bijsterveldt, burgemeester van Delft: “Circulair bouwen, energietransitie en klimaatadaptie: we weten al veel maar het Bouwinnovatie Lab gaat deze kennis toepasbaar maken voor overheden en bedrijven. Een belangrijke schakel in de versnelling van de grote transities van deze tijd.”
Paul de Krom, CEO van TNO: “Met ons nieuwe Bouwinnovatie Lab op de campus van de TU Delft geven we een extra impuls aan de innovatie ten behoeve van de Ontwerp-, Bouw- en Technieksector in samenwerking met de TU Delft, het bedrijfsleven en andere kennisinstellingen.”
Doekle Terpstra, voorzitter van Techniek Nederland: “Voor de sector is innovatie in de keten van groot belang. Dan hebben we het ook over procesinnovatie. Digitalisering en data gedreven oplossingen spelen hierbij een grote rol. Om het onderhoud van gebouwen en infrastructuur beter voorspelbaar te maken (predictive maintenance) is een verdere ontwikkeling nodig op gebied van data en digitalisering.”
Versnellen van innovatie
Het lab biedt een antwoord op de complexe maatschappelijke uitdagingen, waarvoor geen eenvoudige oplossingen zijn. Want hoe bouwen we in Nederland een miljoen extra woningen terwijl er tegelijkertijd een noodzaak is om de CO₂-uitstoot drastisch te verlagen? Welke duurzame bouwmaterialen, zoals duurzaam beton, lenen zich daarvoor en voldoen aan levensduurverwachtingen?
Om oplossingen voor deze en andere maatschappelijke uitdagingen te ontwikkelen is samenwerking cruciaal. Daarom werkt TNO samen met partners als de TU Delft, fieldlabs, start-ups en bedrijven op TU Delft Campus. Door onderzoek, innovatie en het bedrijfsleven samen te brengen, kunnen oplossingen sneller de maatschappij bereiken. De opening van het Bouwinnovatie Lab op deze locatie breidt de mogelijkheden voor die intensieve samenwerking uit.
Duurzaam en circulair gebouw
Het gebouw waarin het lab is gevestigd, is zelf ook een innovatief en circulair visitekaartje. Niet alleen zijn delen van het oude lab hergebruikt, zoals een aantal van de klimaatkamers, ook zijn tal van maatregelen toegepast om het energieverbruik te verlagen, zoals een doorzichtige gevel, zonnepanelen op het dak en terugwininstallaties voor warmte. Daarnaast fungeert het gebouw zelf ook als een living lab. De klimaatinstallatie is zodanig ontworpen dat warmtepompen en warmtebatterijen aangesloten kunnen worden op het gebouw zelf en boven op het dak is een testfaciliteit aanwezig waar innovatieve gebouwdelen aangesloten kunnen worden om getest te worden. Het door Group A ontworpen Bouwinnovatie Lab is eigendom van het ASR Dutch Science Park Fund en ontwikkeld door Stone22 Development.